ẢNH HƯỞNG CỦA MƯA AXIT ĐẾN HỆ SINH THÁI
Một hệ sinh thái là một cộng đồng thực vật, động vật và các sinh vật khác cùng với môi trường của chúng bao gồm không khí, nước và đất. Mọi thứ trong một hệ sinh thái đều được kết nối. Nếu một thứ gì đó gây hại cho một phần của hệ sinh thái – một loài thực vật hoặc động vật, đất hoặc nước – thì nó có thể tác động đến mọi thứ khác.
Ảnh hưởng của mưa axit đối với cá và động vật hoang dã
Các tác động sinh thái của mưa axit được thấy rõ nhất trong môi trường nước, chẳng hạn như suối, hồ và đầm lầy, nơi nó có thể gây hại cho cá và các động vật hoang dã khác. Khi chảy qua đất, nước mưa có tính axit có thể lọc nhôm từ các hạt đất sét và sau đó chảy vào suối và hồ. Càng nhiều axit được đưa vào hệ sinh thái, thì càng nhiều nhôm được giải phóng. Một số loại thực vật và động vật chịu được nước có tính axit và lượng nhôm vừa phải. Tuy nhiên, một số khác nhạy cảm với axit và sẽ bị mất đi khi độ pH giảm. Nói chung, con non của hầu hết các loài nhạy cảm với điều kiện môi trường hơn con trưởng thành. Ở pH = 5, hầu hết trứng cá không nở được. Ở mức độ pH thấp hơn, một số cá trưởng thành chết. Một số hồ axit không có cá. Ngay cả khi một loài cá hoặc động vật có thể chịu được nước có tính axit vừa phải, thì động vật hoặc thực vật là thức ăn của chúng có thể không. Ví dụ, ếch có độ pH tới hạn khoảng 4, nhưng loài phù du mà chúng ăn nhạy cảm hơn và có thể không tồn tại ở độ pH dưới 5,5.
Ảnh hưởng của mưa axit đối với thực vật và cây cối
Mưa axit làm mòn lớp sáp bảo vệ bên ngoài lá cây, khiến lá dễ bị mất nước và tổn thương. Axit phá hủy tế bào mô lá, làm lá bị cháy sém, đổi màu, rụng sớm. Cây bị giảm khả năng quang hợp, dẫn đến suy yếu và chết dần.
Cây chết hoặc chết khô là cảnh thường thấy ở những vùng bị ảnh hưởng bởi mưa axit. Mưa axit rửa trôi nhôm từ đất. Nhôm đó có thể gây hại cho thực vật cũng như động vật. Mưa axit cũng lấy đi các khoáng chất và chất dinh dưỡng từ đất mà cây cối cần để phát triển.
Rừng, đặc biệt là ở vùng núi cao hoặc có sương mù dày, chịu ảnh hưởng nặng nề vì mưa axit đọng lâu trên lá và đất làm cho cây ít có khả năng hấp thụ ánh sáng mặt trời hơn, khiến chúng trở nên yếu ớt và ít có khả năng chịu được nhiệt độ đóng băng.
Mưa axit làm cho cây trồng (như ngô, lúa, cà phê, chè, rau xanh…) bị còi cọc, kém phát triển do thiếu dinh dưỡng. Hoa quả có thể bị rụng sớm, nhỏ, ít hạt, không đạt chất lượng,… gây ảnh hưởng nặng nề về sinh trưởng, năng suất, chất lượng và thiệt hại kinh tế cho người nông dân cũng như hệ thống nông nghiệp phụ thuộc vào khí hậu.
Tóm lại, mưa axit gây suy thoái đa dạng sinh học thực vật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái.
Khả năng đệm
Nhiều khu rừng, suối và hồ hứng chịu mưa axit không bị ảnh hưởng vì đất ở những khu vực đó có thể đệm mưa axit bằng cách trung hòa axit trong nước mưa chảy qua. Khả năng này phụ thuộc vào độ dày và thành phần của đất và loại đá gốc bên dưới nó. Ở những khu vực đất mỏng và không có khả năng trung hòa đầy đủ axit trong nước mưa sẽ đặc biệt dễ bị tổn thương và axit, nhôm có thể tích tụ trong đất, suối hoặc hồ.
Ô nhiễm nitơ
Không chỉ tính axit của mưa axit mới có thể gây ra vấn đề. Mưa axit cũng chứa nitơ và điều này có thể ảnh hưởng đến một số hệ sinh thái. Ví dụ, ô nhiễm nitơ ở vùng nước ven biển của chúng ta là một phần nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm quần thể cá và động vật có vỏ ở một số khu vực. Ngoài nông nghiệp và nước thải, phần lớn nitơ do hoạt động của con người tạo ra đến các vùng nước ven biển đến từ khí quyển.
ẢNH HƯỞNG CỦA MƯA AXIT ĐẾN VẬT LIỆU
Không phải tất cả lắng đọng axit đều ướt. Đôi khi các hạt bụi cũng có thể trở nên có tính axit và điều này được gọi là lắng đọng khô. Khi mưa axit và các hạt axit khô rơi xuống trái đất, axit nitric, axit sunfuric và các hạt có tính axit có thể rơi xuống các bức tượng, tòa nhà và các công trình nhân tạo khác và làm hỏng bề mặt của chúng. Các hạt axit ăn mòn kim loại và khiến sơn và đá xuống cấp nhanh hơn. Chúng cũng làm bẩn bề mặt của các tòa nhà và các cấu trúc khác như tượng đài.
Hậu quả của thiệt hại này có thể tốn kém do: vật liệu bị hư hỏng cần được sửa chữa hoặc thay thế, tăng chi phí bảo trì, mất chi tiết trên các bức tượng, tượng đài và bia mộ bằng đá và kim loại,…
ẢNH HƯỞNG CỦA MƯA AXIT ĐẾN SỨC KHOẺ CON NGƯỜI
Người bị thấm nước mưa axit, hoặc thậm chí bơi trong hồ bị ảnh hưởng bởi mưa axit, không nguy hiểm hơn cho con người so với đi bộ trong mưa bình thường hoặc bơi trong hồ không có axit.
Tuy nhiên, khi các chất gây ô nhiễm gây mưa axit như SO2 và NOX, cũng như các hạt sunfat và nitrat có trong không khí có thể gây hại cho con người qua hệ hô hấp. Ngoài ra, mưa axit làm axit hóa nguồn nước mặt và ngầm, gây ảnh hưởng đến chất lượng nước sinh hoạt do quá trình rửa trôi các kim loại nặng (như nhôm, chì…) từ đất đá, công trình, vật chứa,…
Nguồn:
https://www.epa.gov/acidrain/effects-acid-rain
https://moitruong.edu.vn/